HURMA'NIN ÖNEMİ. AYETLERLE HURMA

Ayetlerle Hurma
Kur-anı kerim değişik ayetlerde hurma ağacından muhtelif amaçlarıaçıklamak için farlı misaller vermiştir. Bu misaller sadece o dönemin dünyasıiçin değil, günümüz dünyası içinde önemli misallerdir. Kur-an madem kıyamete kadar şababiyetini koruyor, o halde bu misallerde hiç şüphesiz şababiyetini koruyacaktır. Ayetlerin tefsiri sadedinde olmadığımızdan ve makam darlığından sizleri ilgili ayetlerin mealleri ile baş başa bırakıyoruz.Merak edenler derinlemesine tefsirlerden öğrenebilirler. Aşağıda görüldüğü üzere birçok surede Kur-an,hurma ağacını misal olarak kullanmış ve onunla insanları ihtar etmiştir. Kur-anı kerim’in ifadelerinden eski kavimlerde de hurmanın kullanıldığını anlıyoruz. Bundan dolayı hurmaya semavi dinler meyvesi, ağacına da semavi dinler ağacı denmiştir.

Kur-an’da Hurma ve Ağacını geçtiği ayetlerin mealleri
Bakara suresi 2:266: Sizden biriniz arzu eder mi ki, hurma ve üzümağaçlarıyla dolu, arasından sular akan ve kendisi için orada her çeşitmeyveden (bir miktar) bulunan bir bahçesi olsun da, bakıma muhtaç çolukçocuğu varken kendisine ihtiyarlık gelip çatsın, bahçeye de içinde ateş bulunan bir kasırga isabet ederek yakıp kül etsin! (elbette bunu kimse arzu etmez.) İşte düşünüp anlayasınız diye Allah size bu ayetleri açıklar.

Enam suresi 6:99: O gökten su indirendir. İşte biz her çeşit bitkiyi onunla  bitirdik. O bitkiden de kendisinde üst üste binmiş taneler bitireceğimiz bir yeşillik; hurmanın tomurcuğundan sarkan salkımlar; üzüm bağları; bir kısmı birbirine benzeyen, bir kısmı da benzemeyen zeytin ve nar bahçeleri meydana getirdik. Meyve verirken ve olgunlaştığı zaman her birinin meyvesine bakın! Kuşkusuz bütün bunlarda inanan bir toplum için ibretler vardır.

Nahl suresi 16:11: (Allah) su sayesinde sizin için ekinler, zeytinler, hurmalar, üzümler ve diğer meyvelerin hepsinden bitirir. İşte bunlarda düşünen bir toplum için büyük bir ibret vardır.

İsra suresi 17:91: Veya senin bir hurma bahçen ve üzüm bağın olmalı; öyle ki,içlerinden gürül gürül ırmaklar akıtmalısın.

Meryem suresi 19:23: Doğum sancısı onu bir hurma ağacına dayanmaya sevketti. Keşke, dedi, bundan önce ölseydim de unutulup gitseydim!

Yasin suresi 36:34: Biz yeryüzünde nice nice hurma bahçeleri, üzüm bağları yarattık ve oralarda birçok pınarlar fışkırttık.

Kaf suresi 50:10: Birbirine girmiş, kat kat tomurcukları olan uzun boylu hurma ağaçları yetiştirdik.

 

Hadislerle Hurma
Sa’d bin Ebu Vakkas (r.a) anlatıyor: ‘’Resulullah (s.a.v) buyurdular ki: ‘’ Kim her sabah 7 tane acve hurması yerse o gün ona akşama kadar ne zehir ne de büyü isabet eder.’’ (Buhari, Tıbb 52,56, Et’ime 43;Müslim,Eşribe 154; Ebu Davud,Tıbb 12)

Hz.Zübeyr (r.a)’in anlattığına göre Tekasür suresinde geçen ‘’Andolsun o gün elbet ve elbet nimetlerden hesaba çekileceksiniz.’’(8.ayet) Bu ayet hakkında Efendimiz(s.a.v)’e şöyle demiştir; ‘’Ey Allah’ın Resulü ! (yiyip içtiğimiz) hurma ve su olan iki siyahtan ibaretken hangi nimetlerden hesaba çekileceğiz ?’’ Resulullah (s.a.v) şu cevabı verir; ‘’Haberiniz olsun ki ileride nail olacağınız birçok nimetler olacaktır.’’ (Tirmizi, tefsir, Tekasür,(3354); ibni Mace,Zühd, 12)

Hz. Ali (r.a) anlatıyor; evimden soğuk bir günde çıktım. Çok açtım, yiyecek bir şey arıyordum. Bir hudiye rastladım, bahçesinde çıkrıkla sulama yapıyordu. Duvarda ki bir açıklıktan adama baktım. ‘’Ne istiyorsun ey bedevi,kovasını bir hurmaya bana su çeker misin ? dedi. Ben de: ‘’Evet! ama kapıyı aç da gireyim!’’ dedim. Adam kapıyı açtı, ben girdim,bir kova verdi. Su çekmeye başladım. Her kovada bir hurma verdi. İki avucum hurma ile dolunca kovayı bıraktım ve bu bana yeter deyip hurmaları yedim, sudan içip mescide geldim.’’ (Tirmizi,kıyamet35)

Adiyy ibni Hatim (r.a) anlatıyor; ‘’Resulullah (s.a.v) : Yarım hurma ile de kendinizi ateşten koruyun’’ buyurdu. (Buhari,zekat 10; edeb 34; Müslim,zekat 67)

İbni Ömer (r.a) anlatıyor; ‘’ Resulullah (s.a.v) kişinin arkadaşlarından izin almadan iki hurmayı birlikte yemesini yasaklamıştır.’’ (Buhari, et’ime 44,mezalim 14, Şirket 4; Müslim, eşribe 151; Ebu davud, et’ime 44;Tirmizi, et’ime 16)

Yusuf İbni Abdillah ibni selam (r.a) anlatıyor. ‘’Resulullah (s.a.v) , bir miktar arpa ekmeği aldı. Üzerine hurma koydu ve ‘bu şuna katıktır!’ buyurdu’’ (Ebu davud,et’ime 42)

Sahiheyn ve Ebu Davud’da, Abdullah İbni Ca’fer (r.a)’nın şöyle dediği gelmiştir.: ‘’Resulullah (s.a.v)’ı salatalıkla birlikte taze hurma yerken gördüm.’’ (Buhari, et’ime 39, 45, 47; Müslim, eşribe 147,2043; Ebu Davud,Tirmizi)

Esma bint-i Ebu bekr (r.a) anlatıyor; ‘’Mekke’de Abdullah ibn-i Zübeyre (r.a)’ dan hamile kalmıştım. Doğum yaklaşmıştı ki Mekke’yi terk edip, Medine’ye geldim. Kuba’ya indim. Abdullah’ı orada dünyaya getirdim. Doğunca, bebeği alıp Resulullah (s.a.v)’a götürdüm, kucağına bıraktım. Resulullah (s.a.v) bir hurma istedi, ağzında çiğneyip ezdikten sonra, hurmayı çocuğun ağzına koydu. Abdullah’ın midesine ilk inen şey Resulullah (s.a.v)’ın mübarek ağzından çıkan hurma idi. Sonra, hakkında bereketle dua etti ve Abdullah ismini verdi.Müslüman bir aileden ilk doğan çocuk bu idi.(Medine’deki bütün Müslümanlar) onun doğumuna çok sevindiler. Çünkü ‘’Yahudiler size sihir yaptılar, asla doğum yapamayacaksınız’’ diye bir şayia çıkarılmıştı.’’ (Buhari, menakibu’l-ensar 45, Müslim, adab 26,2146)